در کلاکولی مرگ نفس می کشد

به گزارش مجله یک کامپیوتر، معلوم نیست صدای سهره جنگلی است یا چرخ ریسک هیرکانی. چیزی در میانه جاده خاکی جنگلی فرود می آید، پرنده نیست، برگ درختی است که زرد شده و آرام آرام و پایکوبی کنان به زمین می رسد. در میانه تابستان این برگریزان علتی دیگر باید داشته باشد. آیا می گردد آن را به سایت دفن زباله کلاکولی مرتبط دانست؟ سایتی که کیلومتری بالاتر در جنگل های اشکته چال قرار گرفته است.

در کلاکولی مرگ نفس می کشد

روزنامه اعتماد در ادامه نوشت: هر چه به سایت نزدیک می شویم بر حجم زباله های آویزان از برگ های درخت افزوده می گردد، کیسه پلاستیکی که در شاخ و برگ های گیر افتاده و در تقلا برای رهاشدن تکه تکه شده و هر تکه ای بر شاخ نازکی باقی مانده. گاه هم در دست انداز های جهت کیسه ای از ماشین های حمل زباله به بیرون افتاده و با باز شدن هر بخشی از محتوای آن به گوشه ای خزیده است، سس کچاپ، چنگال، دبه ماست، رشته آشی، ایرانیت، ماسک، لوله، توری ای که زمانی خریداری توپش را از آن بیرون کشیده و ....

به بالادست نرسیده بوی سایت به ما می رسد. سطح صاف سایت دفن زباله کلاکولی اینجاست. جهنمی متعفن که کنارش زده ایم. همه آن چه با وسواس این که مبادا روی فرش و لباس مان چکه کند در سطل انداخته ایم، اینجاست. بوی سایت حتی از زیر ماسک هم خفه نماینده است. کلاکولی نشانه ای است از توسعه نیم بند ما، از برنامه ریزی های ما، از امر حفاظتی که سالیان سال است از آن حرف می زنیم و پس از گذشت 20 سال از احداث سایتی که قرار بود نهایتا 8 ساله باشد همچنان برنامه ای برایش نداریم. کلاکولی نشان می دهد آن چه پشت میز های شیک و زندگی وسواسی ما می گذرد در نهایت به کجا خواهد رسید.

کلاکولی زمینی است دوزخی، از گوشه گوشه آن چیزی متعفن بیرون زده. در گوشه ای بقچه هایی روی هم تلنبار شده، انگار که خانه به دوشی به دنبال کشیدن اسباب خود است. گوشه ای دیگر حجمی از کیسه و پلاستیک و در آن پشت تپه عروسک های بی سر و جدا شده از تن روی هم ریخته شده اند. در کنارش انبوهی از کفش های لنگه به لنگه. انگار که پا به آشوویتس گذاشته باشی، قربانیان را خفه نموده اند، بچه هایی عروسک در دست که رفته و بازنگشته اند و زنان و مردانی که آن چه از آن ها مانده کفش هاست. داستان در اینجا خلاف آنجاست. ما با وجدان آرام و تصور بی گناهی مان همه دست به دست هم داده ایم و این بار طبیعت را قربانی نموده ایم.

مهران حلاجیان، مدیرپسماند شهرداری رامسر می گوید: این سایت سال 79 راه اندازی شد. مدت زمانی که برای سایت در نظر گرفته شده بود به شکل حداکثری 8 سال بود و اکنون 20 سال از آن موقع می گذرد. این گفته نشان می دهد پس از این دوره 8 ساله حداقل 350 هزار تن زباله آن هم با احتساب 80 تن در روز بیشتر وارد این سایت شده است. این در حالی است که حجم زباله در ایام گردشگری در منطقه به 150 تن هم می رسد و ایام گردشگری در رامسر کم نیست.

20 سال از ورود اولین کیسه های زباله گذشته و آهک پاشی و ترانشه زدن راهکاری است که مسئولان برای برطرف این مشکل انتخاب نموده اند. شیرابه ها چه می شوند؟ در حالی که حلاجیان و سایر مدیران شهری نشت کردن آن ها را انکار می نمایند، در همان میانه جهت به لوله ای برخورد نموده بودیم که آب تیره شیرابه ها با چشمه مخلوط می شد و به پایین دست می ریخت. آن سوتر از پشته ها هم باز ردی از شیرابه به چشم می خورد و البته در جهت هر جا که ماشین ها خواسته اند چرخ بزنند، همانجا دایره ای سیاه ترسیم نموده اند.

برای حذف چنین مغاکی از طبیعت ایران چه باید کرد؟ آیا خرید زباله سوز چاره کار است؟ آیا باید به روزترین تجهیزات را از کشور های دیگر وارد کرد و دانش فنی خود را بالا ببریم؟ مریم میرخسروی که سال ها روی این موضوع تحقیق نموده و هم اکنون نیز کتابی با همین موضوع در دست ترجمه دارد، می گوید: جدیدترین تجهیزات هیچ وقت راهکار نیست تا زمانی که ما درک درستی از حجم و نوع زباله مان نداشته باشیم. در این سال ها بار ها شاهد بودیم که سرمایه گذاران از کشور های مختلف برای تبادل نظر درباره برطرف معضل زباله به ویژه در شهر های شمالی به کشورمان آمدند که در نهایت این سرمایه گذاری ها به انتها نرسید و به واسطه مسائل مالی اغلب این پروژه ها متوقف شده است.

به گفته او نقش شهروندان و آموزش در ایران کمتر جدی گرفته شده است. در حالی که بر اساس نظر محمد طاهرزاده و توبیاس ریچاردز در کتاب بازیافت کامل پسماند شهری، هر چه تفکیک زباله در مبدا گسترده تر باشد احتیاج کمتری به سرمایه گذاری در تجهیزات بازیابی مواد است، اما احتیاج بیشتری به سرمایه گذاری در چگونگی درگیر کردن شهروندان در این باره وجود دارد. دخالت پیروز شهروندان موجب جمع آوری موادی با کیفیت بالاتر می گردد. در صورتی که هدف پیاده سازی طرح های تفکیک منابع در سیستم مدیریت پسماند باشد، دخالت و مشارکت شهروندان باید کاملا تفهیم گردد. بنابراین، توجه به جنبه های اجتماعی و رفتاری لازم و لازم است.

در سوئد و کشور های پیشرفته برای رسیدن به جنبه های اجتماعی و رفتاری انواع پژوهش ها اجرا شده است. به گفته میرخسروی بر مبنای کتاب بازیافت کامل پسماند شهری، مطالعات رفتاری مقوله پیچیده ای است و قرار دادن همه عوامل در یک چارچوب غیر ممکن است؛ به خصوص در باب ابهاماتی که در خصوص نقش ساکنین در تفکیک منابع وجود دارد. هنگامی که اهالی انگیزه قوی و آگاهی مناسب درباره بازیافت داشته باشند و با وجود امکانات مورد احتیاج در نزدیکی آن ها تفکیک زباله برای شان نوعی عادت شده باشد، احتمال زیادی وجود دارد که کار تفکیک زباله به درستی انجام گردد.

بر این اساس فاکتور های تاثیرگذار برای مشارکت در تفکیک منابع را می توان در چند عامل خلاصه کرد: عوامل داخلی، مانند دیدگاه های عمومی و خصوصی، باور ها و ارزش های شخصی، اطلاعات و اهداف رفتاری، نگرش نسبت به بازیافت، دانش محیطی، آگاهی، عواطف و مسئولیت ها. عوامل خارجی، مانند امکانات، روابط عمومی، هنجار های فرهنگی و اجتماعی، هدف گذاری، هموار کردن موانع، عوامل مالی، بازخوردها، زیرساخت ها، موسسات اجتماعی، کمپین اطلاعاتی، مشارکت در تصمیم گیری ها، فضای کافی در خانه ها و انواع خانوارها. عوامل جامعه شناختی، مانند جنسیت، سطح آموزش و درآمد.

او می افزاید: این عوامل مورد به مورد متفاوت است. برای مثال دسترسی آسان به امکانات بازیافت برای افراد مختلف معانی متفاوتی دارد. هنگام اجرای طرح های جداسازی منابع در یک شهر یا بخشی از یک شهر، جهت دستیابی به یک درک بومی و اتخاذ تصمیم برای یک سیستم موثر و بادوام تفکیک، عوامل متفاوتی باید مورد آزمایش قرار گیرد.

در ایران در مقابل عمده برنامه ها به برگزاری چند کارگاه و در نهایت راه اندازی کمپین ها خلاصه می گردد که پس از مدتی به فراموشی سپرده می شوند. در رامسر از زمان احداث سایت کلاکولی تا به امروز 20 سال زمان طی شده است. در این دو دهه به چه میزان سرمایه گذاری در حوزه آموزش اجرا شده؟ آیا صرف تعبیه سطل های زباله تر و خشک کافی است وقتی تفاوت میان این دو قسم از زباله برای بعضی شهروندان همچنان ناروشن است؟

چه میزان برنامه های تلویزیون استان به مقوله زباله پرداخته است؟ چند ساعت و جلسه آموزشی و برای چند نفر اجرا شده؟ رسانه های محلی به چه میزان به این موضوع پرداخته اند؟ اگر تمام این موارد در عالی ترین سطح خود بوده، چطور است که همچنان پس از 20 سال در سایت زباله کلاکولی و سایر شهر های شمالی منظره ای از زباله های درهم به چشم می خورد؟

پرفسور محمدطاهرزاده، استاد دانشگاه بوراس سوئد در گفت وگویی که با همشهری داشت، گفته است: مردم و مسئولان در استان های شمالی کشور در حال خودکشی دسته جمعی هستند. معضل زباله در ایران مانند یک پازل است که از ابتدا اشتباه چیده شده و احتیاجمند بازنگری اساسی و برنامه ریزی درازمدت است که با مدیریت کوتاه نگر ایران امکان پذیر نیست. در حالی که با تفکیک از مبدا زباله با هزینه بسیار پایین و بدون خطر می توان زباله ها را مانند بسیاری از کشور های جهان در آمل و سایر شهر های ایران مدیریت کرد باز هم با صرف هزینه ای بسیار کار ها را از آخر و در جهت اشتباه انجام می دهند.

وقتی زباله ها تفکیک شوند آنگاه می توان برای هر بخش راهکار مناسب و منطقی با استفاده از تکنولوژی روز جهان انتخاب کرد. اما هم اکنون برای بازیافت این زباله های درهم آمیخته در هیچ کجای جهان تکنولوژی وجود ندارد. در حقیقت برای درمان این غده سرطانی نخستین راهکار جلوگیری از پیشرفت آن یعنی توقف دپو در این محل است.

سپس با استفاده از تکنولوژی لندفیل ماینینگ باید اجزای مختلف این زباله های درهم آمیخته از فلز تا شیشه و پلاستیک را مانند معدن کاوی استخراج و در نهایت هر یک از این مواد را با روش مناسب از بیوگاز تا کمپوست تبدیل به سرمایه کرد.

اگر برنامه ریزی درازمدت داشته باشیم بعد از ساماندهی این سایت ها برای بهبود کیفیت آب و خاکی که 30 سال است آلوده شده اند نیز روش هایی وجود دارد که مهم ترین آن ها گیاه پالایی با استفاده از گونه ای مقاوم به آلودگی هاست و البته پالایش بیولوژیک با یاری جلبک ها و باکتری های مناسب و حتی در مواردی پالایش شیمیایی می تواند هم خاک و هم آب آلوده را البته طی چندین دهه از آلودگی ها پاک کند.

از سایت زباله بیرون می زنیم. در گوشه ای زاغه های کارگران برپاست؛ تزیین شده با زباله ها! کارگرانی که از هر نگاه غریبه ای می گریزند و به جنگل پناه می برند. بر نرده های مستعمل دامنی آویزان شده، رنگ به رنگ، همانند زباله هایی که در زیر زمین و در بر آن پشته ها تلنبار شده اند.

در پایین دست جاده کلاکولی گردشگران مشغول تفریح اند. گروهی ماهی کبابی که آب استخرهایش از آب بالادست تامین می گردد سفارش می دهند. زنی کنار جاده شالی یا رواندازی می فروشد. در شهر هم خبری نیست. همه سر در کار خود دارند. در تلویزیون و مطبوعاتی استانی روال سابق است. از هم افزایی بین بخشی میان ادارات و سازمان ها خبری نیست و در آن بالا ها در کلاکولی زندگی از دست می رود.

مجله سرگرمی

مجله سرگرمی و تفریحی، همیشه به شادی
منبع: فرارو
انتشار: 1 شهریور 1400 بروزرسانی: 1 شهریور 1400 گردآورنده: 1com.ir شناسه مطلب: 41346

به "در کلاکولی مرگ نفس می کشد" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "در کلاکولی مرگ نفس می کشد"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید